function PrintElem(elem) { Popup($(elem).html()); } function Popup(data) { var mywindow = window.open('', '', 'height=400,width=600'); mywindow.document.write(data); mywindow.print(); mywindow.close(); return true; }
Facebook Twitter Google Plus Linkedin

Kısaltmalar-Tanımlar

Güncelleme Tarihi: 12/07/2017

  • +

    Dijital Hastane

    Dijital hastane, hastane bilgi yönetim sistemi, dijital tıbbi kayıtlar, PACS, dijital tıbbi arşiv, barkod, RFID teknolojileri, ilaç ve malzeme takibi, mobil ve tablet bilgisayarlar, tıbbi teknolojiler, bina, enerji, aydınlatma teknolojileri ve bilgi sistemleri, haberleşme sistemleri, veri, ses, görüntü ve multimedya teknolojileri, tele-tıp,tele-eğitim, sanal otopsi, sanal ameliyat, sanallaşma, yönetim hizmetleri, danışmanlık, yönlendirme, bahçe, otopark ve her çeşit entegre hizmetler gibi yönetim unsurlarının yer aldığı tam entegre hastanedir.

  • +

    IHE (Integrating the Healthcare Enterprise - Sağlık Girişimcileri Birliği)

    IHE (Integrating the Healthcare Enterprise - Sağlık Girişimcileri Birliği): Sağlık endüstrisi ve profesyonellerinin sağlık bilgi paylaşımında bilişim sistemlerinin kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş bir birliktir. RSNA (Radiological Society of North America), HIMSS (Healthcare Information Management Systems Society), ACC (American College of Cardiology) tarafından 1997 yılında kurulan ve günümüzde çok sayıda meslek kuruluşu, hizmet sağlayıcı, ulusal sağlık otoritesi ve standart organizasyonu tarafından desteklenen, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. Bir standart kuruluşu değildir. Ancak var olan standartları kullanarak teknik çerçeveler oluşturur. IHE,  uluslararası bir kuruluş olup kaliteli ve etkin sağlık bilgi sistemlerini ve bu sistemlerin kullanımında karşılaşılan klinik sorunların çözümünü hedefler. Amacı tüm sağlık bilgi sistemleri olmakla birlikte PACS ve teleradyoloji önemli çalışma alanlarındandır. IHE, özellikle kurumlar arasında bilgi alışverişi gereksinimi artması ile sağlık bilgi sistemleri için alternatifi olmayan bir kuruluş olma yolundadır.

  • +

    HIMSS (Healthcare Information and Management Systems Society - Sağlık Bilgi ve Yönetim Sistemleri Topluluğu)

    HIMSS (Healthcare Information and Management Systems Society - Sağlık Bilgi ve Yönetim Sistemleri Topluluğu): HIMSS 1961 yılında kurulmuş; Amerika, Avrupa ve Asya’da yapılanmaları bulunan ve kâr amacı gütmeyen bir organizasyondur. Bilgi teknolojilerinin, sağlık hizmetlerinin sunumunda ve geliştirilmesinde en uygun ölçüde kullanımını sağlamayı hedefler. HIMSS, kendine başvuruda bulunan hastanelerin dijital süreçlerini değerlendirerek, geldikleri seviyeyi tespit etmek için dünyaca kabul edilen akreditasyon ve standart modelini (1 ile 7 arası) kullanmakta ve dijital süreçlerini altıncı ve yedinci seviyeye kadar tamamlamış olan hastaneleri ise ödüllendirmektedir.

  • +

    Electronic Medical Record Adoption Model (EMRAM)

    EMRAM aşağıdaki kriterlere göre hastaneleri değerlendirmektedir. 

    0. Seviye :            
    En temel yardımcı tıbbi sistemlerin (eczane, laboratuvar ve radyoloji) ve süreçlerin dahi dijital ortamda yer almadığı hastaneleri ifade eder. 

    1. Seviye :            
    Eczane, laboratuvar ve radyoloji bilgi sistemlerinin hepsinin birlikte yer aldığı hastanelerdir. Radyoloji ile kardiyolojinin tam bir tamamlayıcısı olarak PACS sistemleri medikal görüntüleri intranet aracılığıyla hekimlere sunmaktadır. PACS sistemleri aracılığıyla sunulan görüntüler tüm film tabanlı görüntülerin yerini almıştır. DICOM olmayan görüntülerin hasta merkezli depolanması da mevcuttur.

    2. Seviye :            
    Ana yardımcı klinik sistemlerin, tek bir klinik veri deposundan (CDR) beslenen veriler ile veya incelenen tüm istem (order), sonuç, radyoloji ve kardiyoloji görüntüleri için tamamen entegre veri depolarıyla etkinleştiği, klinisyenin tek bir kullanıcı ara yüzünden bu verilere sorunsuz erişebildiği hastanelerdir. Klinik veri havuzları kontrollü tıbbi sözcük dağarcığı ve istem (order) doğrulama, klinik karar destek (CDS) kuralları altyapısı tarafından temel anlaşmazlık kontrolü (1. seviye karar destek sistemi: mükerrerlik, cinsiyet kontrolleri vb.) için desteklenmektedir. Belge görüntüleme sisteminden gelen bilgiler bu aşamada klinik veri havuzu ile bağlantılı olabilir. Temel güvenlik politika ve yeterlilikleri fiziksel erişim, kabul edilebilir kullanım, mobil güvenlik, şifreleme, virüs koruma/kötü amaçlı yazılımdan korunma ve veri bozmaya yönelik şekilde belirlenmiştir.

    3. Seviye :            
    Hemşirelik dokümanlarının (örn, hayati bulgular, akış çizelgeleri,  hasta bakıcı notları, hasta bakıcı görevleri, bakım çizelgeleri) hastane içerisinde yüzde ellisi (%50) (formülü hastane tanımlamakta) oluşturulmuş ve klinik veri havuzuna entegre edilmiştir. Hemşirelik dokümanlarının veri havuzu ile entegrasyonunun yüzde ellisi (%50) elektronik veriler üzerinden sağlanmalı, hastane içerisindeki tüm elektronik veriler klinik veri havuzuna kaydedilmelidir. Teknoloji acil servislerde de kullanılmalı fakat acil servisler %50 kuralı dışında tutulmuştur.  Elektronik ilaç yönetim kaydı (eMAR) uygulaması gerçekleştirilmiştir. Rol tabanlı erişim kontrolü (RBAC) uygulanmaktadır.

    4. Seviye:            
    Tüm medikal istemlerin (order) yüzde ellisi (%50), istem oluşturmak için yetkilendirilen herhangi bir klinisyen tarafından elektronik order sistemi (CPOE) üzerinden yapılmaktadır. CPOE,  temel anlaşmazlık kontrolü ve hasta bakıcılık ve klinik veri havuzu ortamına eklenen istemler için klinik karar destek sistemi (CDS) tarafından desteklenmiştir. CPOE acil servis bölümünde kullanılmış fakat dijitalleşme süreci kapsamında hastane için belirlenen yüzde kuralı içerisinde sayılmamıştır. Hemşireler ve yardımcı sağlık personeli tarafından kullanılan klinik dokümanların en az yüzde doksanı (%90) elektronik ortamda olmalıdır. %90 kuralı dışında olmak üzere acil servislerde hemşirelik dokümanlarının elektronik ortamda olması sağlanmalıdır. Mahremiyet açısından sınırlandırılmamış ise, hekimler karar alma sürecini desteklemek için ulusal ya da bölgesel hasta veri tabanına erişebilmektedirler  (örn, ilaç tedavisi, görüntüleme, aşılama, laboratuvar sonuçları, vb.). Elektronik ilaç yönetim kaydı (eMAR) kullanımı süresince klinisyenler hasta alerjileri, problem/ tanı listesi, ilaç tedavisi ve laboratuvar sonuçlarına erişim sağlayabilmektedirler. Ağ saldırılarını tespit etmek için olası ağ saldırısı tespit sistemi bulunmalıdır. (IDS- Intrusion Detection System) Hemşireler kanıta dayalı tıp protokolleriyle ilişkili (örn, önerilen hasta bakıcı görevlerini tetikleyen risk değerlendirme puanları) dokümanları doldururken ikinci seviye klinik karar destek sistemleri ile desteklenmektedirler. 

    5. Seviye :            
    Yapılandırılmış şablonlarla beraber tüm hekim dokümantasyonu ( örn, ilerleme raporları, görüş raporları, taburcu özetleri, problem/ teşhis listesi vb.) ve ayrık veriler hastanenin en az yüzde ellisinde (%50) uygulanmaktadır. Hekim dokümantasyonu yüzde elli (%50) kuralına uygun olarak işletilmeli ancak yine acil servislerde verilerin elektronik olarak işlenmesi yüzde elli (%50) kuralı dışındadır. Hemşirelik iş planları düzenlenebilir ve görev zamanı ile tamamlanması takip edebilir ve raporlanabilmelidir. Saldırı önleme sistemi (IPS- Intrusion Prevention System) bulunmalı ve sadece olası saldırıları saptamakta değil aynı zamanda saldırıların önlenmesinde de kullanılmaktadır. Hastaneye ait ağda çalışmak için tanımlanmış ve yetkilendirilmiş taşınabilir cihazlar kaybolur ya da çalınırsa uzaktan silinebilmektedir.

    6. Seviye :            
    Teknoloji, kapalı döngü sürecinin gerçekleştirilmesinde, ilaç, kan ürünleri ve anne sütü yönetimi, kan numunesinin toplanması ve takip edilmesi için kullanılmaktadır. Kapalı döngü süreçleri hastanelerin yüzde ellisinde (%50) tam olarak uygulanmaktadır. Bu yetkinlik acil servislerde de uygulanmalıdır fakat acil servisler %50 kuralı dışında tutulmuştur. Elektronik ilaç yönetim kaydı (eMAR) ve teknoloji, güvenli bakım noktası süreçleri ve sonuçlarını maksimize etmek için elektronik order sistemi (CPOE), eczacılık ve laboratuvar sistemleri ile entegre edilmiştir. Klinik karar destek sistemimin daha ileri bir seviyesi, ilaç yönetimi, kan ürünleri, anne sütü yönetimi ve kan numunesi işlemi için “beş doğru kuralı”  ve diğer “kuralları” sağlamaktadır. İleri seviye klinik karar destek sistemi örnek olarak en azından varyans ve uyumluluk uyarıları formundaki protokol ve sonuçlar ile ilişkili hekim dokümantasyonu tarafından başlatılan bir rehberlik temin etmektedir (örn, VTE risk değerlendirmesi, uygun VTE protokol kararını başlatmaktadır). Mobil/ taşınabilir aygıt güvenlik politikası ve uygulamaları kullanıcıya ait aygıtlara uygulanmıştır. Hastane, eyleme geçilmesi için yönetim otoritesine yıllık güvenlik risk değerlendirmesi raporu sunmaktadır.

    7. Seviye :            
    Hastane, hasta bakımını sağlamak ve yönetmek için artık kağıt kullanmamakta ve hastalara ait tüm veriler, medikal görüntüler ve diğer dokümanlar hasta kayıt (EMR) ortamının içerisinde yer almaktadır. Veri ambarı, sağlık bakım kalitesini, hasta güvenliğini ve verimliliği artırmak için klinik verilerin modellerini analiz etmek için kullanılmaktadır. Klinik bilgi, hasta tedavi etmek için yetkilendirilmiş tüm birimlerle (yani, diğer ilişkili olmayan hastaneler, ayakta tedavi klinikleri, subakut ortam, işveren, borçlu ve veri paylaşımı sahasındaki hastalar) standartlaştırılmış elektronik işlemler (yani, CCD) ya da bir sağlık bilgi alışverişi ile kolayca paylaşılabilmektedir. Hastane, tüm hastane servisleri için özet veri sürekliliğini göstermektedir (örn, yatarak tedavi, ayakta tedavi, acil sağlık servis dokümanları ve herhangi bir şekilde sahip olunan ya da yönetilen yatakta tedavi klinikleri). Hekim dokümantasyonu ve elektronik order yüzde doksan (%90) (acil servisler bu yüzdelik dilime dahil değildir) ve kapalı döngü süreçleri yüzde doksan beş (%95) (acil servisler bu yüzdelik dilime dahil değildir) oranında kullanılmaktadır.





     

  • +

    Electronic Medical Record Adoption Model for Outpatient (O-EMRAM)


    O-EMRAM poliklinik hizmetinin elektronik sağlık kayıtları bazlı sunulmasını içeren metodolojiler belirlemekte ve diğer HIMSS ölçüm kriterleri gibi 0 ile 7 arasında bir skorlama yapmaktadır.

    O-EMRAM’ın 0-7 arası ölçüm kriterleri aşağıda belirtilmektedir:

    Seviye 0: Sağlık kuruluşunda kağıt tabanlı hizmet sunulmaktadır.
    Seviye 1: Klinik bilgi yapılandırılmış formatta tutulmamakta, doktor ve hemşireler tarafından hastalara ait verilere; çevrimiçi referans materyaline, hasta uygunluk bilgilerine ve dışarıdan test sonuçlarına yalnızca görüntüleme modunda masaüstü erişim sağlanabilmektedir.
    Seviye 2: Sağlık kuruluşunda hastalara ait demografik ve temel klinik dokümantasyonun yer aldığı Klinik Veri Deposu bulunmakta, hastalara ait tanıların ve sonuçların nerede üretildiği önemli olmaksızın bu veri deposu üzerinden erişim sağlanabilmektedir. 
    Seviye 3: Hastaya ait tanı ve ilaç geçmişi, anemnez bilgileri gibi tıbbi kayıtların hemşire veya yardımcı sağlık personeli tarafından sisteme girilebildiği, elektronik mesajlaşma yolu ile doktorların çevrimiçi hastaya ait verilere erişim sağlayarak e-reçete yazabilmeleri gerekmektedir.
    Seviye 4: Her türlü order elektronik ortamda yazılmakta, order verme sürecinde hastaya ait geçmiş bilgiler ile laboratuvar tanıları üzerinden klinik karar destek sistemi mekanizması bulunmalıdır. Ayrıca bağışıklama, tümör kayıtları gibi verilere elektronik ortamda erişim sağlanabilmektedir.
    Seviye 5: Kişilerin randevularını alabildikleri, bilgilerini güncelleyebildikleri, sağlık sürecine katılım sağlayabildikleri bir kişisel sağlık kaydı sistemi bulunmaktadır.
    Seviye 6: Hasta bakım sürecinde elektronik sağlık kayıtları bazlı ileri klinik karar destek sistemi, kişisel sağlık kaydı sisteminin faydalı kullanım süreçlerinin gösterilebilmesi, hasta bakım sürecinde kullanılan tıbbi cihazların sisteme entegre edilmiş olması sağlanmalıdır.
    Seviye 7: Tamamen elektronik tıbbi kayıt modeli kullanılmakta, aynı sağlık ağı içerisinde sağlık kayıtlarının çevrimiçi paylaşımı sağlanabilmekte, elektronik sağlık kayıtları yapılandırılmış formatta tutulmakta ve tüm sağlık kayıtları (tanı, laboratuvar, cihazlardan alınan veriler, tıbbi görüntüler vb.) üzerinden klinik karar destek imkanı sunulmakta ve felaket kurtarma ve iş sürekliliği sağlanabilmektedir. 

     

  • +

    EHR (Electronic Health Record) - ESK (Elektronik Sağlık Kaydı)

    EHR (Electronic Health Record) - ESK (Elektronik Sağlık Kaydı): Elektronik sağlık kaydı, kişilerin geçmişteki, şimdiki ve gelecekteki fiziksel ve ruhsal sağlığı veya hastalıkları ile ilgili elektronik sistemler kullanılarak kayıt altına alınan, saklanan, iletilen, erişilen, ilişkilendirilen ve işlenen her türlü bilgi olarak tanımlanabilir. Elektronik hasta kayıtları, hasta hakkında tüm bilgilerin bilgisayar ortamında toplanmasını ve gerektiğinde kullanılmasını sağlayan bir bilgi deposudur. Bu sistemler hastalara ait elektronik sağlık kayıtlarının faydalı, etkili, etik ve yasal kurallara uygun, kolayca iletilebilen, zaman içerisinde elde edilen tüm kayıtların bütünlüğünü sağlayabilen bir sistemdir.

    ESK sistemleri birbirleri ile yakından ilişkili olan; sağlık bilgisinin toplanması, saklanması, işlenmesi, iletişimi, güvenliği ve sunulması işlevlerinden oluşur. Sistem; genelde hastaların kimlik bilgilerini, hastalığının sınıflamasını, demografik faktörler çerçevesinde kayıtların indekslenmesini içerir. Böylece herhangi bir araştırma ve denetimde kayıtları geri çağırmak mümkündür. Bazı sistemler, bağlı sistem olarak geri çağırma imkânına sahiptir. Bu şekilde hastalık kayıt özetleri acil serviste, ayakta tedavi veren polikliniklerde ve hasta giriş ekranlarında görülebilmektedir. Böyle bir sistemin mahremiyet (confidentiality), güvenlik (security) izlenebilirlik (accountability) ve veri bütünlüğü (data integrity) özelliklerini sağlaması gerekir.

    Bir elektronik hasta kayıt sisteminin taşıması gereken özellikler;

    • Hasta ile ilgili tüm bilgiler tek bir kayıt numarası ile ilişkilendirilmelidir,
    • Sisteme girilen tüm hasta bilgilerine kurumun her yerinden ulaşılabilmelidir,
    • Hastaların yakınmaları ve tüm sağlık bakım süreci kaydedilmelidir,
    • Tanısal süreçlerde bilgisayar yardımı sağlanabilmelidir,
    • Bir bakım planı geliştirilip izlenebilmelidir,
    • Sistem kullanılarak isteklerde bulunulabilmeli ve istek sonuçları otomatik olarak alınabilmelidir,
    • Verilere kolayca erişim ve kullanma olanağı vermelidir.
    • Bir elektronik hasta kayıt sistemi aşağıdaki fonksiyonları da desteklemelidir:
    • Hasta randevuları (muayene, yatış, tetkik vb.),
    • Yönetim fonksiyonları (finansal yönetim, malzeme yönetimi, insan kaynakları yönetimi),
    • Otomatik hastalık ve tıbbi girişim kodlamaları,
    • Tanısal tetkik isteklerin üretilmesi ve iletilmesi.

  • +

    PEHR (Personal Electronic Health Records) - KESK (Kişisel Elektronik Sağlık Kayıtları)

    PEHR (Personal Health Records) - Kişisel Elektronik Sağlık Kayıtları (KESK): Elektronik ortamda tutulan,  kişilerin geçmiş ve şimdiki sağlık durumlarıyla ilgili bilgileri içeren kayıtlardır. Bu kayıtlarda, sağlık profesyonellerinin gereksinim duyacağı ve görmek isteyeceği tüm bilgiler kronolojik sırada yer alır.

    KESK, sağlık yönetimindeki gelişmelerin kaçınılmaz ve kritik bir adımını oluşturur. KESK sağlık sorunlarında, tedavi seçeneklerinde, sağlık harcamalarında, kronik hastalıkların yönetiminde, sağlıklı yaşam seçeneklerinin değerlendirlmesinde, koruyucu sağlık hizmetlerinde, sağlık bilgilerinin doğruluğu ve güvenliği konusunda kişinin rolünü güçlendirir.  

    Uygun, güvenilir ve erişilebilir bir şekilde saklanması durumunda kişinin kan grubu, alerjileri, aşıları, geçirmiş olduğu hastalıklar ve ameliyatlar, kullanmış olduğu ilaçlar gibi tüm sağlık bilgileri kişiye hızlı ve doğru teşhis koyabilmeleri ve
    tedavi uygulayabilmeleri için sağlık profesyonellerine yardımcı olacaktır.

  • +

    PACS (Picture Archiving and Communication Systems - Görüntü Saklama ve İletişim Sistemleri

    PACS (Picture Archiving and Communication Systems - Görüntü Saklama ve İletişim Sistemleri): Görüntülerin saklanması, erişimi, dağıtımı ve sunumu için kullanılan yönetim sistemlerine verilen genel addır. Tıbbi görüntülerin saklanması için dünyada kullanılan en yaygın görüntü biçimi DICOM'dur.

    PACS; röntgen, ultrason, MR, bilgisayarlı tomografi, mamografi gibi tıp alanında kullanılan görüntü kaydedici cihazların sağladığı görüntülerin tek bir kaynaktan yönetilmesini sağlar. PACS kurulumundan, görüntü işleme ve değerlendirme süreçleri tamamlandıktan sonra, istemde bulunan doktorun kendi bilgisayarından, radyoloji uzmanının raporuna ve ekindeki görüntülere erişebildiği, bunları hastanın diğer bulguları ile birlikte değerlendirebildiği ve gerekli durumlarda, görüntülerin, amacına uygun çözünürlüklerde, kurum ağının dışındaki kişi veya kurumlara iletilebildiği bir iletişim sistemi anlaşılmalıdır.

    Bu anlamda bir görüntü ve iletişim yönetimi sağlanabilmesi için PACS'ın RIS (Radyoloji Bilgi Sistemi) ile bütünleşik çalışması, PACS'ın mimarisinin merkezinde RIS'in yer alması gereklidir.

    PACS sistemlerinin iki temel kullanım alanı vardır:

    • Radyolojik görüntülerin  basılmasını ortadan kaldırmak: PACS sistemleri, film arşivleri gibi kâğıt tabanlı tıbbi görüntüleri ortadan kaldırmaktadır. Dijital yedekleme birimlerinin ucuzlamasıyla, PACS hem maliyet açısından hem de saklama alanı açısından film arşivlerinden daha avantajlı hale gelmiştir. Aynı sağlık merkezinde çekilen görüntülere anında erişim sağlanabiliyor olması PACS’ın film arşivlerine olan bir diğer üstünlüğüdür.
    • Uzaktan erişim: PACS, geleneksel yöntemlerle mümkün olmayan, sağlık merkezi dışından görüntülere erişebilmeyi ve raporlayabilmeyi mümkün hale getirmiştir. Tele-radyoloji sistemleri sayesinde farklı yerlerde bulunan doktorlar aynı görüntülere ve aynı bilgilere aynı anda erişebilmektedir.

  • +

    DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine - Tıpta Dijital Görüntüleme ve İletişim

    DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine - Tıpta Dijital Görüntüleme ve İletişim): Görüntü Arşivleme ve İletişim Sistemleri; görüntülerin saklanması, geri çağrılması, dağıtımı ve sunumu için kullanılan yazılım ya da ağlara verilen isimdir. Tıbbi görüntüler PACS sistemlerinden bağımsız bir formatta saklanır. Tıbbi görüntülerin saklanması için en çok kullanılan format DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine) formatıdır. DICOM standardı tıbbi cihazlar ve sistemlerin birbirleriyle bağlanabilmesini kolaylaştırmak için tıbbi görüntüler ve görüntüyle ilgili bilgilerin formatlanmasının ve değiştirilmesinin yollarını tanımlar.

    Ulusal Elektrik Üreticileri Derneği (NEMA, National Electrical Manufacturers Association) tarafından desteklenen DICOM Standardı tıbbi görüntüleme ve sağlık bakımı bilgi teknolojisinin üreticileri ve kullanıcılarının ortak çabaları sonucunda geliştirilmiştir. 

  • +

    RIS (Radyology Information Service) - (RBS) Radyoloji Bilgi Sistemi)

    RIS (Radyology Information Service) - (RBS) Radyoloji Bilgi Sistemi): Radyolojide oluşturulan MR, BT ve US gibi görüntülerin PACS sistemine aktarılması ve yeniden kullanılması sırasında HBYS ile eş zamanlı çalışmasını sağlayan modüldür.

    RIS, PACS sistemi ile DICOM standartlarında haberleşirken HBYS ile HL7 standardında haberleşmektedir.

  • +

    RFID (Radio Frequency Identification - Radyo Frekansı ile Tanımlama)

    RFID (Radio Frequency Identification - Radyo Frekansı ile Tanımlama): Radyo frekansı kullanarak nesneleri tekil ve otomatik olarak tanıma yöntemidir. RFID, temel olarak bir etiket ve okuyucudan meydana gelir. RFID etiketleri Elektronik Ürün Kodu (EPC) gibi nesne bilgilerini almak, saklamak ve göndermek için programlanabilirler. Ürün üzerine yerleştirilen etiketlerin okuyucu tarafından okunmasıyla tedarik zinciri yönetimi ile ilgili bilgiler otomatik olarak kaydedilebilir veya değiştirilebilir.

    Ayrıntılı bilgi için: http://www.rfid.itu.edu.tr/

  • +

    HL-7 (Health Level Seven - Sağlık Seviye 7 Standardı)

    HL-7 (Health Level Seven - Sağlık Seviye 7 Standardı): HL7/Health Level Seven 1987 yılında kurulmuş olan bir standart geliştirme organizasyonudur. "Level Seven" erimi, ISO’nun açık sistemler arasındaki bağlantı modelinin (Open System Interconnection - OSI) en üst düzeyini (Level 7 Application: defines language and syntax programs used to communicate with each other) temsil etmektedir. HL7 standartları klinik, hastane enformasyon sistemi, klinik laboratuvar sistemleri, eczane sistemi, kurumsal sistemler gibi sağlık bakım hizmetleri için geliştirilmiş bağımsız bilgisayar sistemleri arasında bilgi değişimine odaklanmaktadır. HL7 protokolü PACS dünyasında HIS/RIS ile PACS arasındaki iletişim için kullanılmaktadır.

     HL7, tamamen gönüllü olarak geliştirilen ve uluslararası sağlık standartlarını oluşturmaya yönelik Health Level Seven, Inc. ve bunun yanı sıra bu kapsamda geliştirilmiş bazı standartları işaret eder (örn. HL7 v2.x, v3.0, HL7 RIM vs.) Amerika Ulusal Standart Enstitüsü (ANSI) tarafından yetkilendirilen Standards Developing Organization (SDO) tarafından, merkezi Michigan, ABD’de bulunan bir ekip tarafından geliştirilmektedir. Hastane Bilgi Yönetimi Sistemleri (HBYS)’ne yönelik bir standart geliştirmek için kurulan HL7, günümüzde klinik veri’nin iletiminde birçok kurum ve kuruluşta tercih edilen tek standarttır. HL7, elektronik sağlık verilerinin değiş tokuşu, ilişkilendirilmesi, paylaşılması ve kullanımına hizmet eden geniş çaplı bir çerçeve geliştirmeye adanmıştır. Sağlık hizmetlerinin klinik çalışmaları ve yönetimini, iletimi ve değerlendirilmesini sağlamak için kullanılan dünyanın en çok tercih edilen standardıdır. HL7, tercih edildiği kurumlara, zaman, iş gücü ve nakit harcamadaki düşüş olarak geri dönmektedir.
    Ayrıntılı bilgi için: http://www.hl7.org/

  • +

    HBYS (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi)

    HBYS (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi): HBYS, bilgisayar programları ve etkileşim içinde olduğu hastanelerin yapmış olduğu işlemleri bilgisayar üzerinde gerçekleştiren yazılımlar grubuna verilen genel addır.

    HBYS içerisinde laboratuvar, radyoloji gibi tetkik birimlerinde gerçekleştirilen tüm operasyonlardan, ameliyathane, hastane eczanesi, sicil veya insan kaynakları birimlerine varıncaya kadar farklı uzmanlıklar üzerine çalışan birçok yazılımın bir araya gelerek oluşturduğu yazılım grubu demek olduğunu anlamak gerekir. Hastane bilgi yönetim sistemlerinde gerçekleştirilen Tetkik operasyonlarında cerrahi operasyonlarda izleme dinleme operasyonlarında kullanılan tıbbi cihazlar ile bütünleşik olarak yani tıbbi standart dil formatında da haberleşerek bilgi alış verişinde bulunabilir. Örneğin PACS yapılarında mamografi, DI, MR, tomografi gibi cihazlardan görüntü alıp bunları birlikte çalıştığı diğer programlara verebilmelidir.

  • +

    ÇKYS (Çekirdek Kaynak Yönetim Sistemi)

    ÇKYS (Çekirdek Kaynak Yönetim Sistemi): ÇKYS; Sağlık Bakanlığı’nın, bakanlığın tüm personelinin, kurum ve bina bilgileri, malzeme bilgisi ve özel sağlık  kuruluşlarının izlendiği sistemdir. Personel hareketlerinin takip edildiği İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi (İKYS), Sağlık Bakanlığı bünyesindeki tüm malzeme depolarındaki taşınırların aktif olarak takip edildiği Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi (MKYS), taşınmaz takibinin yapıldığı Yatırım Takip Sistemi (YTS), Türkiye de faaliyet gösteren tüm özel sağlık kuruluşlarına ait tüm işlem adımlarının takip edildiği Özel Sağlık Kuruluşları Yönetim Sistemi (SKYS) ve ülke genelinde sağlık  istatistikleri toplamak için kullanılan Temel Sağlık İstatistikleri Modülü (TSİM) gibi alt modüllere sahiptir.

  • +

    MEDULA

    MEDULA: Medula, Türkiye'de genel sağlık sigortası ile sağlık tesisleri arasında, sağlık tesislerinin iç süreçlerine müdahale etmeksizin fatura bilgisini elektronik olarak toplamak ve hizmet bedelinin ödenmesi için oluşturulmuş bütünleşik sistemdir.

    Kamu hastaneleri, üniversite hastaneleri, özel hastaneler, özel tanı merkezleri ve özel tedavi merkezleri tarafından kullanılacak şekilde geliştirilmiş bir sistemdir.

  • +

    ASM (Aile Sağlığı Merkezi)

    ASM (Aile Sağlığı Merkezi)

  • +

    TSM (Toplum Sağlığı Merkezi)

    TSM: Toplum Sağlığı Merkezi

  • +

    MERNİS (Merkezi Nüfus İdare Sistemi)

    Merkezî Nüfus İdare Sistemi ya da kısaca MERNİS, İçişleri Bakanlığı'na bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce yürütülen ve 2000'li yıllarda uygulamaya alınabilen merkezî nüfus bilgileri düzenlemesidir. Bilişim teknolojileri ve ortak veri tabanı işlemeciliği açısından Türkiye Cumhuriyeti'nin en önemli ve temel projesidir.
    Ayrıntılı bilgi için: http://www.nvi.gov.tr/Hakkimizda/Projeler,Spot_Mernis.html

  • +

    USVS (Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü)

    Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü: USVS sağlık verilerinin bütün sağlık kurumlarından standartlar doğrultusunda toplanmasını, analizini ve değerlendirilmesini, böylelikle bilgi gösterimi ve karar destek süreçlerinin gerçekleştirilmesinde, bilginin diğer sistemler arasında etkin ve güvenilir bir biçimde paylaşımını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.
    Sağlık Kodlama Referans Sunucusu (SKRS) üzerinden ulusal alanda referans olarak kullanılan kodlama ve sınıflandırma sistemlerinin tanımlarını da içermektedir.

  • +

    SKRS (Sağlık Kodlama Referans Sunucusu)

    Sağlık Kodlama Referans Sunucusu: Ulusal sağlık bilgi sisteminde bulunan kodlama ve sınıflandırma standartlarının yer aldığı bir referans sunucusudur.

  • +

    ICD-10 (International Classification of Disease - Uluslararası Hastalık Sınıflandırması)

    ICD-10 (International Classification of Disease 10 - Uluslararası Hastalık Sınıflandırması 10): Hastalıkların ve sağlık sorunlarının uluslararası kodlama ve sınıflama standardıdır. Bilinen hastalık ve yaralanmaların çok ayrıntılı tanımlanması ile oluşturulur. Dünya Sağlık Örgütünce yayımlanır; sağlık sektörü ve sağlık istatistikleri alanında dünya çapında  kullanılan kodlama dizgesidir.
    Ayrıntılı bilgi için: http://www.who.int/classifications/icd/en/

  • +

    GMDN (Global Medical Devices Nomenclature-Küresel Tıbbi Cihaz Sınıflandırması)

    GMDN: Global Medical Devices Nomenclature-Küresel Tıbbi Cihaz Sınıflandırması: Tıbbi cihazların uluslararası kodlama ve sınıflandırma sistemidir. GMDN kodu; dünya üzerinde yalnız tıbbi cihazlar için tasarlanmış 5 (beş) haneli nümerik bir yapıya sahip olup, asıl amacı söz konusu tıbbi cihazın aynı amaç ve aynı teknoloji ile üretildiğini doğru bir terminoloji ile tanımlayarak isimlendiren jenerik bir koddur. Yaratılan doğru isimlendirmeyi takiben, tıbbi cihazın genel hatları ile açıklaması sonra GMDN ajansınca tanımlanmış hangi kategoriye haiz olduğu akabinde ise yine aynı ajans uzmanlarınca kolektif terim alanı adı altında betimlenmiş tıbbi cihazın tasarımsal olarak haiz olduğu teknik özellik ve sıfatlar sıralanmaktadır.
    GMDN’nin genel yapısı ISO 15225 İsimlendirme Sistemi tıbbi aygıtlar isimlendirme verileri yapısı içinde şart koşulan gereklere göre düzenlenmiştir.
    Ayrıntılı bilgi için: http://www.gmdn.com.tr/

  • +

    ATC (Anatomic Therapeutic Chemical Classification - Yapısal Tedavi Edici Kimyasallar Sınıflaması)

    ATC (Anatomic Therapeutic Chemical Classification-Yapısal Tedavi Edici Kimyasallar Sınıflaması): İlaç olarak ruhsatlandırılıp kullanılabilen tüm moleküllerin uluslararası seviyede kodlanması ve sınıflandırılmasını sağlayan sistemdir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) - World Health Organization (WHO) İlaç İstatistikleri Metodolojisi İşbirliği Merkezi (Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology) tarafından ilk kez 1976 yılında yayımlanmış olan ATC bu merkez tarafından denetlenir. İlaçlar etki ettikleri organ veya sisteme, iyileştirici yönüne ve/ya kimyasal karakteristiklerine göre farklı gruplara bölünmüştür. Sistemde ilaçlar 5 farklı seviyedeki gruplara bölünmüştür.
    Ayrıntılı bilgi için: http://www.whocc.no/atc/structure_and_principles/

  • +

    Mobil Tıp

    Tıbbi verinin, danışma veya uzaktan inceleme amacıyla, mobil bilişim ürünleri aracılığıyla internet veya diğer ağlar vasıtasıyla iletildiği klinik uygulamadır.

  • +

    Tele Tıp

    Tıbbi verinin, danışma veya uzaktan inceleme amacıyla telefon, internet veya diğer ağlar aracılığıyla iletildiği klinik uygulamadır.

  • +

    E-Sağlık (Elektronik Sağlık)


    E-Sağlık: Sağlık hizmetlerinin etkin ve verimli sunulabilmesi, vatandaşın hızlı erişiminin sağlanması ve ilgili paydaşlar ile veri paylaşımının sürdürülebilir olması için bilişim teknolojilerinin sağlık alanında kullanılmasıdır.

  • +

    M-Sağlık (Mobil Sağlık)

    Akıllı telefon, tablet bilgisayar ve diğer mobil iletişim araçlarının sağlık bilgisi iletmek ve sağlık hizmeti sunumunu desteklemek için kullanılmasıdır. Mobil bilişim cihazları ve mobil ve kablosuz sağlık hizmeti sistemleri ile sağlık bilgileri iletildiğinden hastalar sağlık durumlarıyla ilgili ölçümlerini hastaneye gelmeden sisteme aktarmaktadır. Doktorlar da bu sistem aracılığıyla hastalara ait bulgu ve ölçümlere erişerek uzaktan hasta takibi yapılabilmektedir.  

  • +

    HIE (Health Information Exchange - Sağlık Bilgisi Paylaşımı)

    Sağlık çalışanları ve hastaların hastalara ait tıbbi bilgileri elektronik ortamda doğru ve güvenli bir şekilde paylaşmasını sağlayan standartlar ve referans teknolojiler sistemidir.